Tatrzański Park Narodowy ochrona tatrzańskiej flory i fauny

Od dawien dawna najwyższą formą ochrony przyrody jest park narodowy. W Polsce istnieją 23 parki, które zajmują w sumie około 1% powierzchni całego kraju. Jednym z najważniejszych z nich jest jest Tatrzański Park Narodowy.

Chociaż powstał na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 30 października 1954 roku, to do jego powołania przymierzano się już pod koniec XIX wieku. Spowodowane to było niszczycielską gospodarką, która doprowadziła do znacznego przerzedzenia drzewostanu. To z kolei było przyczyną fali tragicznych powodzi, które dotknęły tereny podgórskie. W momencie utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego jego naturalne walory były niesamowicie zdewastowane. Przerzedzeniu uległa zarówno fauna, jak i flora. Przez kolejne 50 lat starano się odbudować zniszczony ekosystem wysokogórski. Dzięki temu turyści mogą obecnie podziwiać wiele rzadkich gatunków roślin i zwierząt.

Z tych ostatnich warto wymienić kozicę (znajduje się w logo Tatrzańskiego Parku Narodowego), świstaka, jelenia, sarny, rysia, gronostaja, łasicę i niedźwiedzia brunatnego. Należy przy tym podkreślić, że kozice i świstaki znajdują się pod ochroną od XIX wieku, przy czym wytworzyły w Tatrach nowy podgatunek: kozicę tatrzańską i świstaka tatrzańskiego. Jeśli zaś chodzi o ptaki, to występują tu między innymi sokoły, pomurniki, płochacze halne, orły przednie, cietrzewie, głuszce, mantle i jarząbki.

Równie bogata jest flora tatrzańska. Występuje tu między innymi skalnica i kostrzewa tatrzańska, bezostna i karpacka, boimka dwurzędowa, urdzik karpacki, szafran spiski, dębik ośmiopłatkowy, wierzba żyłkowana, goryczka, goździki, sasanka słowacka, szarotka alpejska, lepnica bezłodygowa, traganek zwisłokwiatowy, skrzelopławek bagienny. Jeśli chodzi o drzewa, to warto wymienić świerki, jodły, buki, jawory i modrzewie.

Tatrzański Park Narodowy obejmuje obszar najwyższych polskich gór oraz kompleksy leśne przylegające do nich od północy. Ochronie podlega obszar wysokogórski, o budowie geologicznej typowej dla gór fałdowania alpejskiego. Charakterystyczne są turnie, ostre granie, jaskinie górskie, urwiste szczyty i liczne jeziora polodowcowe. Tatry (zarówno Polskie, jak i Słowackie) odznaczają się piętrowością klimatu i dużą różnicą wzniesień, która w niektórych miejscach dochodzi nawet do 1700 metrów. Co ciekawe, na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego znajduje się około 650 jaskiń. Najdłuższy i najgłębszy jest system jaskiń Wielka Śnieżna - Wielka Litworowa. Długość korytarzy wynosi 22 kilometry, a ich głębokość to 814 metrów. Niestety, dla grotołazów udostępniono 7 jaskiń: Raptawicką, Mylną, Obłazkową, Smoczą Jamę, Mroźną, Jaskinię Dziura i Bielską (na Słowacji).

Istotnym walorem Tatrzańskiego Parku Narodowego są liczne jeziora polodowcowe (nazywane stawami), charakteryzujące się wyjątkową przezroczystością wody. Największe jest Morskie Oko (34,5 ha i 50,8 m głębokości) oraz Wielki Staw Polski (34,1 ha i 79,8 m głębokości). W Tatrach występują także wywierzyska i wodospady (największa jest Wielka Siklawa - 70 m). Dużą atrakcją są także Wodogrzmoty Mickiewicza.

Dla turystów istotną informacją jest fakt, że w miejscu naturalnego zbiegania się szlaków, można przekraczać granicę ze Słowacją. Ponieważ po Tatrzańskim Parku Narodowym nie wolno poruszać się pojazdami mechanicznymi, to w celu przekroczenia granicy samochodem trzeba się udać do jednego z trzech przejść: Chochołów - Suchá Hora; Łysa Polana - Javorina; Jurgów - Podspady. Turyści mogą też skorzystać z przejażdżki zaprzęgiem konnym latem, bądź saniami - zimą. W Parku można w ten sposób pokonywać następujące trasy: w Dolinie Chochołowskiej (od Siwej Polany do schroniska); w Dolinie Kościeliskiej (od parkingu Kiry do Polany Pisanej); w Dolinie Bystrej (od Kuźnic do schroniska na Kalatówkach); w Dolinie Rybiego Potoku (od Palenicy Białczańskiej do Włosienicy, a w okresie od października do kwietnia do schroniska nad Morskim Okiem).

Należy podkreślić, że w 1993 roku UNESCO doceniło unikalne walory Tatrzańskiego Parku Narodowego i Tatrzańskiego Parku Narodowego Po Stronie Słowackiej i wpisało je na światową listę Rezerwatów Biosfery.