Podziemia Gór Sowich

Podziemia Gór Sowich powstały podczas II wojny światowej zbudowane przez niemieckie wojska. Hipotez jest kilka odnośnie celu ich powstania. Po pierwsze uważa się, że produkowano tu rakiety i bomby a po drugie prawdopodobnie podziemia miały pełnić rolę głównej kwatery dowodzenia samego Adolfa Hitlera. Obiekt jest swą wielkością bardzo duży, dlatego też nazwano go "Olbrzymem".

Budowa podziemi pociągnęła za sobą powstanie obozów pracy, które po przez morderczą pracę doprowadzały ludzi do śmierci. Jeńcy byli chowani na okolicznych cmentarzach, np. w Głuszycy, Walimiu czy Kolcach. Likwidacja obozów nastąpiła w 1945 roku w momencie wkroczenia do Polski wojsk Armii Czerwonej.

Zespół obiektów budowlanych obejmował 7 następujących zespołów: Rzeczkę, Osówkę, Jugowice, Gontową, Sobonie, Włodarz oraz Książ. Trzeba dodać iż wydrążono tu do 20 km podziemnych tuneli.

Obecnie od 1993 roku zostały udostępnione do zwiedzania przez turystów następujące obiekty kompleksu:

• Zespół Włodarza, który obejmuje budowle naziemne oraz place składowe i inne. Znajdują się tu 4 sztolnie, lecz obecnie do zwiedzania udostępniono tylko dwie z nich nr 3 i nr 4. Dodatkową atrakcją są zalane wodą korytarze ciągnące się przez ok. 500 m, które pokonuje się łodzią. Trzeba jednak dodać, iż jest to jednocześnie największy i najtrudniejszy w dostępie kompleks położony na zboczu Włodarza (811 m).
• Podziemne Miasto Osówka - jest to drugi co do wielkości trzykondygnacyjny obiekt położony na zboczu Osówki (716 m). Posiada wiele korytarzy w większości betonowych oraz można zwiedzić tu takie obiekty jak: bunkier, tzw. siłownię oraz magazyny.
• Podziemia Walimia - zespół Rzeczka. Zwiedzanie się odbywa z przewodnikiem. Do zwiedzania jest także udostępnione Muzeum Sztolni Walimskich, czynne codziennie, latem w godz. 9-18, zimą natomiast do 17. Ten kompleks położony jest w dolinie u podnóża góry Ostra (653 m). Są tu 3 sztolnie, którymi można dojść do największych odkrytych, podziemnych hal. Zobaczycie tu wspomniane muzeum, które przedstawia dokumentację pracę eksploracyjne kompleksu "Riese".

Pozostałe kompleksy nie są udostępnione turystom, ponieważ są w większości zalane wodą lub zawalone. Korytarze do tej pory kryją wiele niewyjaśnionych do dziś tajemnic z okresu II wojny Światowej.