Zabytki architektury protestanckiej - Kościół Pokoju w Świdnicy, Kościół Pokoju w Jaworze

Zakończona w roku 1648 roku wojna trzydziestoletnia oraz jej porozumienia, które zaowocowały podpisaniem traktatu westfalskiego, nie przyniosły tylko zmian o znaczeniu politycznym. Jednym z ważnych elementów tego porozumienia było to, na mocy którego wybudowano trzy nowe kościoły dla wyznawców ewangelickich. Do czasów dzisiejszych w Polsce zachowały się dwie budowle z tamtego okresu. Jedną z nich jest Kościół Pokoju pod wezwaniem Trójcy Świętej w Świdnicy, drugą Kościół Pokoju w Jaworze.

Kościół Pokoju pod wezwaniem Trójcy Świętej w Świdnicy został wybudowany jako bazylika na planie krzyża greckiego. Ponieważ budowano go w czasach dużego ograniczenia wolności dla osób wyznania protestanckiego, świątynię budowano tak, aby mogła się w niej pomieścić jak największa liczba osób. Na parterze, a także w znajdujących się po czterech stronach wnętrza emporach znajdowało się około 3000 miejsc siedzących. Natomiast wraz z osobami stojącymi w świątyni mogło pomieścić się aż 7500 osób. Nic więc dziwnego tym, że budowla ma imponującą kubaturę i zajmuje powierzchnię 1090 metrów kwadratowych.

Do najcenniejszych elementów wyposażenia świątyni należą: ołtarz oraz ambona. Ta druga zbudowana została w stylu barokowym przez Gotfrieda Augusta Hoffmanna. Pochodzi ona z 1628 roku i mimo swojej wielowiekowości wciąż możemy podziwiać wyrzeźbione na niej sceny biblijne oraz alegorie artystyczne przedstawiające Wiarę, Nadzieję i Miłość.

Kościół Pokoju w Jaworze jest także świątynią ewangelicko - augsbudską wybudowaną w latach 1654 - 1655. Świątynia w Jaworze zbudowana została z nietrwałych materiałów, nie spowodowało to jednak jej zniszczenia do czasu dzisiejszego. Materiałami budulcowymi były tutaj drewno, słoma i glina. Świątynia posiada niezwykle cenne wyposażenie wnętrza. Podziwiać w niej można barokowy ołtarz, ambonę oraz chrzcielnicę. Warte bliższego przyjrzenia się są również, zdobiące czterokondygnacyjne empory, obrazy ilustrujące sceny ze Starego i Nowego Testamentu, a także pejzaże przedstawiające okoliczne zamki oraz tarcze heraldyczne.