Turystyka jaskiniowa
Turystyka jaskiniowa staje się coraz bardziej popularna. Jest ona świetną alternatywą dla tych, których znudziły już muzea i okazałe pałace. To świetne miejsce dla tych, którzy lubią przyrodę, geologię i legendy. Bo tych w podziemnym świecie nie brakuje.
Jaskinie fascynowały ludzi od dawna. W czasach prehistorycznych dawały one człowiekowi schronienie, w późniejszym okresie zaś stawały się miejscami przyciągającymi uwagę, chętnie odwiedzanymi w celach turystycznych. Dziś znamy je bardzo dobrze i chętnie odwiedzamy je, by nacieszyć oczy bogactwem ich szaty naciekowej.
Turystyka jaskiniowa narodziła się na przełomie XVIII i XIX wieku. Odwiedzali je wówczas nieliczni miłośnicy geologii i historii, archeolodzy – amatorzy oraz poszukiwacze skarbów. Z czasem zainteresowanie podziemnym światem rosło, zaś te najpiękniejsze jaskinie postanowiono udostępnić do zwiedzania.
Jaskinie można zwiedzać na wiele sposobów. Tym najpowszechniejszym jest odwiedzanie jaskiń przystosowanych do obsługi ruchu turystycznego. Jest to forma turystyki jaskiniowej najbezpieczniejsza, zaś dzięki odpowiednim rozwiązaniom może je zwiedzać praktycznie każdy. Podziemne trasy turystyczne wyznaczone są tak, by pokazać turystom w bezpieczny sposób najpiękniejsze fragmenty jaskiń. Sztuczne oświetlenie, schodki i poręcze ułatwiają wędrówkę, zaś dzięki obecności przewodnika można uniknąć pobłądzenia w labiryncie podziemnych korytarzy. W jaskiniach takich dba się nie tylko o zaprezentowanie całego piękna jaskini, ale również o edukację.
Dla bardziej aktywnych i sprawnych miłośników jaskiń takie zwiedzanie podziemnego królestwa jest jednak mało fascynujące. Wybierają oni inne formy turystyki jaskiniowej. Posiadają niezbędny sprzęt, dzięki któremu mogą trawersować po wąskich, skalnych krawędziach oraz przeciskać się przez szczeliny i kominy. To dość niebezpieczne zajęcie, do którego trzeba się stosownie przygotować.
Alpinizm lub taternictwo jaskiniowe ma wielu zwolenników. Dla nich wyprawa do jaskini do ciekawa przygoda oraz możliwość wykazania się sprawnością fizyczną. Mniej tu turystki, więcej sportu. Niezbędny jest odpowiedni sprzęt oraz znajomość wspinaczki. Zaletą tej formy turystyki jaskiniowej jest możliwość docierania do miejsc, które dla innych są niedostępne. Ci, którzy decydują się na taka formę zwiedzania jaskiń, muszą najpierw zdobyć podstawowe umiejętności. Muszą również pamiętać o tym, że nie wolno im zapuszczać się w głąb jaskiń objętych ochroną. No i sprawa najważniejsza – muszą pamiętać o bezpieczeństwie podczas swych wypraw.
Poznawanie jaskiń może mieć nie tylko turystyczny i sportowy charakter. Bardzo ważną dziedziną wiedzy jest speleologia, dzięki której można poszerzyć wiedzę na temat podziemnego świata, poznać genezę jaskiń oraz ich środowisko. Pierwsze tego typu badania przeprowadzono pod koniec XIX wieku, kiedy to do jaskiń zaczęto podchodzić w bardziej naukowy sposób. Badania w jaskiniach są bardzo wymagającym zajęciem, w które angażują się zarówno biolodzy, geolodzy, archeolodzy i paleontolodzy. To dzięki nim turystyka jaskiniowa może się rozwijać, oni też dbają o to, by człowiek swą obecnością nie zagroził pięknu jaskiniowej przyrody.