Opactwo w Szczyrzycu
fot. By Skitof (Own work) [Public domain], via Wikimedia Commons

Szczyrzyc piękna wieś Beskidu Wyspowego

Jeszcze do niedawna znany tylko pielgrzymom, staje się Szczyrzyc coraz bardziej popularnym ośrodkiem turystycznym. W tej pięknej wsi położonej na terenie Beskidu Wyspowego można zobaczyć ciekawe opactwo cystersów (jeden z najstarszych klasztorów w Polsce) oraz jedyną w Polsce wioskę indiańską, uznawaną za wyjątkowy ośrodek promujący i upowszechniający wiedzę na temat Indian Ameryki Północnej. Z powodu owej wioski turyści coraz chętniej odwiedzają Szczyrzyc, który jest miejscem wyjątkowym.

Tu, w niewielkiej wsi położonej w dolinie Stradomki, można obejrzeć miejsce wyjątkowe. To cysterskie opactwo, którego początki przypadają na I połowę XIII wieku. Pojawienie się w Szczyrzycu Cystersów przyniosło wiele pozytywnych skutków, nie tylko w zakresie życia religijnego. Zyskała na tym i gospodarka, i społeczność żyjąca w okolicznych miejscowościach. Cystersi, znani ze swej pracowitości, zajmowali się hodowlą oraz uprawą ziemi. Dzięki nim Szczyrzyc znany jest do dziś z cenionego browaru oraz wody źródlanej. Zakonnicy znani są również z działalności na rzecz nauki, zaś w prowadzonej na terenie szczyrzyckiego opactwa szkole nauki pobierał sam Władysław Orkan. Liczne pamiątki związane z jego osoba można obecnie obejrzeć w muzeum klasztornym, które powstało w 1953 roku. Muzeum to jest filią Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie, zaś jego najcenniejszymi eksponatami są stare rękopisy oraz kolekcja szat liturgicznych.

Interesującym zabytkiem jest samo opactwo. Swój obecny wygląd zawdzięcza ono pracom budowlanym prowadzonym w początkach XVII stulecia. To wtedy przebudowany został kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, wtedy również powstały obecne zabudowania klasztorne. W XIX wieku dobudowano jedno skrzydło przy klasztorze i dziś jest ono „najmłodszym” elementem zespołu klasztornego.

Najważniejszą budowlą na terenie opactwa jest kościół Najświętszej Marii Panny, wzniesiony w 1620 roku. W jego wnętrzu dominuje styl barokowy, zaś najcenniejszym zabytkiem jest cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, który w 1984 roku został uhonorowany koronami papieskimi.

Opactwo w Szczyrzycu działa nieprzerwanie od XIII wieku. Przetrwało trudny okres zaborów oraz jeszcze bardziej dotkliwy okres okupacji hitlerowskiej i władzy ludowej. W czasie II wojny zakonnicy prowadzili w klasztorze tajne nauczanie, zaś w klasztornych murach na schronienie mogli liczyć ci, którzy musieli uciekać przez hitlerowcami za swe patriotyczne postawy. Za te zasługi dla miejscowego ruchu oporu klasztor został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari.

Sam Szczyrzyc, mimo iż w XV – wieku odgrywał bardzo ważną rolę w regionie – jest niewielką wsią. Szansą na jej rozwój jest najnowsza atrakcja, czyli wioska indiańska. Nie brak też w okolicy Szczyrzyca atrakcji przyrodniczych. Jedną z nich jest Diabli Kamień, czyli grupa piaskowcowych skałek. W efekcie erozji zyskały one ciekawe kształty, które miejscowa ludność uznała za dzieło diabła. Obok tej skały można ujrzeć inny ciekawy obiekt, czyli tzw. pustelnię szczyrzycką. Pustelnika już tu wprawdzie nie ma, jest za to drewniana kaplica oraz stacje drogi krzyżowej.