Kujawy i Pojezierze Kujawskie

Kujawy to historyczna dzielnica Polski, położona między górną Notecią, jeziorem Gopło i Wisłą. Niektórzy zaliczają do tego regionu jeszcze ziemię dobrzyńską i chełmińską. Najpiękniejsze i najistotniejsze dla rozwoju tego terenu jest jednak Pojezierze Kujawskie.

Należy wspomnieć, że Kujawy od czasów wczesnośredniowiecznych stanowiły część państwa polskiego. Przyjmuje się, że początkowo tereny te zamieszkiwali Goplanie, którzy następnie zostali podbici przez Polan. Oficjalnie nazwa tego terenu po raz pierwszy pojawiła się w bulli gnieźnieńskiej z 1136 roku, przy czym dotyczyła jedynie obszaru nadwiślańskiego Kujaw.

Do XIII wieku stolicą Kujaw była Kruszwica, później Inowrocław, Brześć Kujawski, Radziejów i Włocławek. Poza tym liczącym się miastem jest Bydgoszcz, Gostynin i Ciechocinek. Jako ciekawostkę warto przypomnieć, że również południowa część Torunia leży na historycznym terenie omawianego regionu Polski.

Krajobraz Kujaw został ukształtowany przez lodowce, z tego też względu pełno tu moren, wałów piaszczysto - żwirowych, głazów narzutowych oraz jezior. W te ostatnie bogate jest szczególnie Pojezierze Kujawskie, które uznaje się za jeden z piękniejszych przykładów zmian charakteru rzeźby terenu na pograniczu dwóch zlodowaceń. Ma to wpływ na wysokość na Kujawach, gdzie średnia wynosi 100 - 120 m n.p.m., ale zdarzają się wzgórza po 159 m n.p.m.

Ogromnym powodzeniem cieszą się jednak jeziora rynnowe, z których ok. 600 przekracza powierzchnię 1 ha. Odznaczają się wydłużonym kształtem oraz dużymi głębokościami. Największe jest Jezioro Głuszyńskie, które zajmuje ponad 6 km2 powierzchni i 36,5 m głębokości. Wielkością wyróżniają się także jeziora: Borzymowskie, Brdowskie, Modzerowskie i Lubotoń. Wszystkie stanowią doskonałe miejsce do uprawiania turystyki wodnej. W ich okolicach znajduje się także mnóstwo interesujących zabytków. Niektóre z nich mieszczą się w niewielkim Brdowie, jednej z niewielu miejscowości z rynkiem na planie trójkąta. Co prawda, Brdów zasłynął bohaterską walką w powstaniu styczniowym, jednak jego bardziej znanym symbolem jest zespół kościelno - klasztorny założony ok. 1430 roku. Można tu zobaczyć m.in. kopię rzymskiego obrazu Matki Boskiej Zwycięskiej, wykonaną przez nieznanego malarza. Podobno malowidło znajdowało się w obozie królewskim podczas bitwy pod Grunwaldem.

Równie interesujące są dzieje Radziejowic, w których znajduje się kościół i klasztor franciszkanów. Ufundował go Władysław Łokietek jako wotum dziękczynne za zwycięstwo nad Krzyżakami w bitwie pod Płowcami.

Z królewską osoba związana jest również miejscowość Kowal, w której w 1310 roku urodził się Kazimierz Wielki. W tutejszym kościele znajduje się tablica upamiętniająca to wydarzenie. W powszechnej wyobraźni utkwił także obraz Kruszwicy i związanej z nią legendy o myszach i królu Popielu. Historia miała się rozegrać w tzw. Mysiej Wieży, która wspólnie z fragmentem murów obronnych jest pozostałością po zamku Kazimierza Wielkiego.

Na uwagę turystów zasługują również kościoły romańskie w Mogilnie, Kościelcu Kujawskim, Strzelnie i Inowrocławiu oraz Szlak Łokietka biegnący od Kowal do Kościoła Św. Urszuli we Włoclawku. Nie można też pominąć Ciechocinka, który jest najważniejszą nizinną miejscowością uzdrowiskową. Jego największą atrakcją są trzy drewniane tężnie solankowe, zbudowane w latach 1824 - 1859. Kuracjusze odwiedzają też cerkiew Michała Archanioła z 1898 r. oraz łazienki eklektyczne z 1838 roku.

Warto wspomnieć, że poza atrakcjami turystycznymi i przyrodniczymi, Kujawy obfitują również w czarnoziemy (najlepsze gleby w Polsce) oraz w sól kamienną i potasową oraz w węgiel brunatny i glinkę ceramiczną. Na całym obszarze dominuje rolnictwo, przy czym w ostatnim czasie można zauważyć trendy agroturystyczne.